Hafan Cyrsiau Ymchwil a Gwybodaeth Y Pant Comprehensive School

Y Pant Comprehensive School

Ysgol Gyfun Y Pant - Nia Jones

Mae Ysgol Gyfun Y Pant yn ysgol 11-18 oed ym Mhontyclun, Rhondda Cynon Taf. Mae ganddi tua 1,500 o fyfyrwyr.

Mae Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg (RVE) yn orfodol i bob myfyriwr yng Nghyfnod Allweddol 3. Mae'n bwnc poblogaidd ar lefel TGAU a Safon Uwch, gyda llawer o fyfyrwyr yn dewis astudio'r pwnc.

Nid yw ein hysgol yn arbennig o amrywiol mewn ffydd na diwylliant o'i chymharu ag ysgolion eraill yn Ne Cymru, ac o ganlyniad rydym wedi penderfynu manteisio ar y cyfle a gyflwynir gan Gwricwlwm newydd Cymru i gyflwyno myfyrwyr i ystod ehangach o draddodiadau crefyddol.

Yng Nghyfnod Allweddol 3, mae Blwyddyn 7 yn derbyn tair awr y pythefnos ac mae Blwyddyn 8 yn derbyn dwy awr y pythefnos.

Mae'r pwnc yn cael ei addysgu ar hyn o bryd gan arbenigwyr pwnc yn yr ysgol.

Ffocws y prosiect oedd newid ac addasu'r thema gyntaf a gyflwynwyd i Flwyddyn 7 i sicrhau dull gwrthrychol, beirniadol a lluosogol yn unol â'r Cwricwlwm newydd i Gymru.

Pam wnaethoch chi ddewis y ffocws hwn?

Mae gennym boblogaeth Fwslimaidd gynyddol yn yr ysgol, ac felly roedd yn ymddangos yn briodol cyflwyno Islam i'n gwersi. Y rheswm pam y gwnaethom benderfynu canolbwyntio'n benodol ar Flwyddyn 7 oedd oherwydd bod y prosiect yn gyfle i ni gydweithio ag arbenigwyr o ysgolion cynradd ledled Cymru, ac felly roedd yn gyfle gwych i ni ganolbwyntio ar bontio'r pwnc o lefel cynradd i uwchradd.

Roeddem yn gallu cydweithio ag ymarferwyr eraill i sicrhau bod Blwyddyn 7 yn cael cynnig Cynllun Dysgu hygyrch ond heriol pan fyddant yn cyrraedd gyda ni.

Rheswm arall pam y gwnaethom benderfynu canolbwyntio ar y thema gyntaf a astudiwyd gan Flwyddyn 7 oedd oherwydd ein bod yn teimlo bod hwn yn gyfle i ychwanegu dyfnder at yr uned waith bresennol, o'r enw 'Perthyn a Cynefin'. Roeddem yn teimlo bod angen i ni fanteisio ar y cyfleoedd i addysgu am amrywiaeth o gredoau yng Nghymru a'r gymuned leol.

Pa newidiadau ydych chi wedi'u gwneud?

Gwnaed nifer o newidiadau drwy gydol y broses hon. I ddechrau, roedd y ffocws yn mynd i fod ar brosiect dull pontio. Fodd bynnag, wrth i amser fynd yn ei flaen, roedd yn ymddangos yn fwy priodol ymestyn hyn i uned lawn o waith. Roeddem yn teimlo y byddai hyn yn cael mwy o effaith ar yr argraff gyntaf y byddai myfyrwyr yn ei chael o'r pwnc wrth ddechrau yn yr ysgol gyda ni ym mis Medi.

Un o'r prif newidiadau a wnaethom i'r uned waith oedd cyflwyno Islam fel un o'n prif grefyddau yng Nghyfnod Allweddol 3. Fel ysgol, nid oeddem wedi cael y cyfle i gwmpasu Islam o'r blaen gan ein bod yn gysylltiedig â chynnwys y cytunwyd arno gan y maes llafur y cytunwyd arno yn lleol. Fodd bynnag, gyda'r newidiadau diweddar i'r cwricwlwm, mae gennym bellach fwy o hyblygrwydd gyda'r hyn y gallwn ei gwmpasu.

Newid arall a wnaethom, oedd cyflwyno Dyneiddiaeth i Flwyddyn 7. Gwnaed y ddau newid hyn yn haws trwy gael y cyfle i wrando ar siaradwyr gwadd, megis Mark Bryant, Dr Abdul Azim a Kathy Riddick, lle buont yn siarad â ni a'n cyflwyno i amrywiaeth o adnoddau i helpu gydag addysgu a dysgu yn ein hysgolion. Roedd hyn hefyd yn ein galluogi i sylweddoli o lygad y ffynnon pa mor fuddiol yw gwrando ar bobl go-iawn yn siarad am brofiadau go-iawn y maent wedi'u cael.

Newid allweddol arall a wnaethom oedd cyflwyno cwestiwn trosfwaol ar ddechrau pob thema. Roedd hyn yn ein galluogi i gymryd mwy o ymagwedd sy'n seiliedig ar ymholi tuag at bob pwnc. Roedd hyn yn ein galluogi i archwilio amrywiaeth o gredoau ac arferion i helpu myfyrwyr i ddeall credoau yng Nghymru heddiw. Er enghraifft, un o'r pynciau wnaethon ni gyflwyno oedd Ramadan. Nid oedd y pwnc hwn yn ein Cynllun Dysgu yn wreiddiol. Pan gyflwynwyd y pwnc hwn, roedd myfyrwyr yn gallu cynnal ymchwil i sut beth yw bywyd i Fwslim yn dilyn Ramadan yng Nghymru. Rhoddodd rhai o'n myfyrwyr o'r traddodiad Islamaidd gyflwyniadau ar heriau Ramadan, yn ogystal â chyflwyno eu barn hefyd ar Bum Piler Islam a'r hyn maen nhw'n ei olygu iddyn nhw yn unigol. Roedd y prosiect hefyd yn caniatáu i ni rannu ystod o adnoddau defnyddiol, un yn arbennig yw'r adnodd ‘Holi Mwslim' a gyflwynwyd i ni gan Mark Bryant.

Fe wnaeth y newidiadau hyn i'n huned waith ein helpu i ganolbwyntio ar Islam a Dyneiddiaeth yng Nghymru, a daeth y credoau hyn yn fwy ystyrlon i fyfyrwyr oherwydd y ffordd y cawsant eu cyflwyno, yn hytrach na bod y credoau a’r arferion addysgu yn gysyniadau haniaethol yn unig.

Cafodd myfyrwyr gyfle i ddysgu oddi wrth ei gilydd a deall credoau yng Nghymru a'u cymhwyso i fywyd go-iawn.

Pa effeithiau a gafodd y newidiadau?

Cafodd y newidiadau effaith sylweddol ar yr addysgu a'r dysgu drwy gydol yr uned hon, wrth i ni symud tuag at gwestiynau ymholgar. Roedd hyn yn ein galluogi i archwilio amrywiaeth o themâu a oedd yn gysylltiedig â'r cwestiwn, i helpu myfyrwyr i ateb y cwestiwn 'Beth mae'n ei olygu i fod â chred yng Nghymru heddiw?'. Roedd y cwestiwn hwn yn caniatáu inni archwilio credoau crefyddol ac anghrefyddol, a gwneud cymariaethau rhwng gwahanol ddulliau. Roedd hefyd yn ein helpu i ganolbwyntio ar gredoau yng Nghymru, i helpu myfyrwyr i gael dealltwriaeth ddyfnach o gredoau sy'n bodoli yng Nghymru heddiw.

Hefyd, roedd y disgyblion wrth eu bodd yn cael cyfle i ddysgu oddi wrth ei gilydd. Maent wedi ennill dealltwriaeth ddyfnach o'r gymuned leol ac mae myfyrwyr yn parhau i fod yn chwilfrydig ac yn gyffrous am RVE. Mae myfyrwyr wedi deall pwysigrwydd amrywiaeth, ac yn parhau i barchu a gwrando ar gredoau a thraddodiadau ei gilydd.

Beth wnaeth ddylanwadu arnoch chi?

Roedd amrywiaeth o ddylanwadau a helpodd i lunio'r newidiadau a wnaed i'n huned waith. Er enghraifft, roedd rhai o'r adnoddau a rannwyd gan Mark Bryant yn seiliedig ar gredoau Islamaidd yng Nghymru heddiw yn hynod o ddefnyddiol a chraff. Fe wnaeth hyn fy ysbrydoli i wneud cysylltiadau mwy ystyrlon â Chymru o fewn fy Nghynllun Dysgu, yn ogystal â chyflwyno straeon personol i fyfyrwyr gan Fwslemiaid sy'n byw yng Nghaerdydd.

Yn ogystal, roedd clywed y dulliau a ddefnyddiwyd gan ystod o ysgolion cynradd yn y rhwydwaith yn fy helpu i ddeall beth oedd yn cael ei gynnwys yng Nghyfnod Allweddol 1 a 2, a lywiodd fy nghynlluniad ar gyfer Cyfnod Allweddol 3 wedyn. Er enghraifft, cefais fy synnu o'r ochr orau gan lefel y cynnwys a gwmpesir gan rai ysgolion cynradd. Gwnaeth hyn wedyn fy nghymell i gyflwyno cynnwys mwy heriol i Flwyddyn 7.

Roedd y testun 'Diwygio RE', a roddwyd i ni gan yr Eglwys yng Nghymru, hefyd yn offeryn buddiol a helpodd fi i fyfyrio ar yr hyn yr oeddem yn ei gyflawni yn wreiddiol a sut y gallem wella ein huned waith i wir herio myfyrwyr a'u helpu i ddod yn ddinasyddion mwy gwybodus yn foesegol.

Y tri chanfyddiad gorau

  1. Pwysigrwydd gwneud yn sicr bod cynnwys ar gredoau ac arferion yn cael ei gysylltu’n reolaidd â'n cymuned leol.
  2. Manteision cyflwyno cwestiwn ymholgar sy'n caniatáu i fyfyrwyr gael y cyfle i ddysgu oddi wrth ei gilydd
  3. Pwysigrwydd cydweithio a rhannu syniadau gydag arbenigwyr eraill ac i fyfyrio ar ein harfer ein hunain